Semiotyka kultury

Obietnica lepszego świata i domowe wypieki, czyli semiotyka kwarantanny

Świat się zatrzymał, a my usiłujemy nadać znaczenie tej przymusowej przerwie. Oficjalnie sens dobrowolnej i przymusowej kwarantanny to spowolnienie  epidemii. W kulturze współwystępują również inne strategie, które podpowiadają  nam czym jeszcze może być czas kwarantanny. Innymi słowy, są wśród nas tacy, którzy zostają w domu i wreszcie mają czas upiec ciasto. Jeszcze innym marzy się duchowa odnowa i ograniczenie konsumpcjonizmu.

To jak spędzimy kilka najbliższych tygodni zadecyduje przede wszystkim o wytrzymałości służby zdrowia. W tak zwanym międzyczasie, dzień po dniu, będziemy budować całkiem nowe rytuały oraz definiować na nowo te z przed czasów kwarantanny. Szczęśliwie połączeni przez media społecznościowe możemy podglądać metody na przetrwanie stosowane przez znajomych i nieznajomych, dzielić się najlepszymi narzędziami do pracy zdalnej i przepisami na kryzysowe ciasteczka. Nie wiemy ile potrwa i czy będzie skuteczna, jednak już teraz możemy pokusić się o semiotyczną analizę kwarantanny. Co z niej wynika?

Kwarantanna jako domowy relaks

Media społecznościowe oferują szereg pomysłów na czasochłonne (w końcu wreszcie macie czas, prawda?) przepisy kulinarne oraz kreatywne zabawy z dziećmi. Wreszcie wszyscy jesteśmy razem i możemy cieszyć się bliskimi. Kwarantanna to okazja do nadrabiania książkowych i serialowych zaległości, długo odkładanego sprzątania szafy oraz kontemplacji rodzinnego (bądź samotnego) lenistwa. Kwarantanna jest postrzegana jako przerwa od zabieganej codzienności, jako czas, który możemy podarować sobie samym oraz swoim najbliższym. „Cieszy mnie też czas z dziećmi w domu. Za dwa tygodnie pewnie będę mówić inaczej, ale dziś się tym cieszę. Odkurzam planszówki, robię osobną kupkę z książek, których jeszcze nie przeczytaliśmy. Wyciągam zabawki, które dzieci dostały na urodziny i którymi nawet nie zdążyły się dobrze pobawić, bo na co dzień nie ma na to wszystko czasu” (Wysokie Obcasy). 

Kwarantanna jest celebracją domu i bliskości, podczas której możemy beztrosko konsumować kulturę (o czym przypominają nam media, poniżej reklama internetowa Tygodnika Powszechnego) i nadrabiać wszelkiego rodzaju zaległości. Kilka dni temu Netflix odpowiedział na wzrost konsumpcji swoich treści obniżając jakość swojego streamingu aby odciążyć przeładowane sieci (Forbes.pl). „Jeśli możecie to zostańcie w domu. Zawsze chciałam pisać wiersze. Najbliższe dwa tygodnie to chyba dobry moment aby zacząć. A Wy? Planujecie ułożyć puzzle z 5000 kawałków? Zrobić w końcu porządki w garderobie? A może nadszedł czas aby do łaski wróciły książki.”(makelifeeasier_pl, Instagram

tygodnik powszechny

Tygodnik Powszechny 

mango
Newsletter marki MANGO

Jeśli zostanie w domu ma nas uchronić przed niebezpieczną i nieprzyjemną chorobą, to nic dziwnego, że w opozycji do zagrożenia poszukujemy bezpieczeństwa (domowość, bliskość, rodzina) oraz właśnie przyjemności (seriale, książki, domowa kuchnia).

Kwarantanna jako życie w trybie smart

W oceanie pomysłów i sposobów na przetrwanie kwarantanny nie mogło zabraknąć tych o zabarwieniu motywacyjnym. Według tych porad, kwarantanny nie wystarczy jedynie „przetrwać” i należałoby ją raczej „dobrze wykorzystać”. W końcu z dnia na dzień zupełnie zmieniła się nasza codzienna rutyna, być może wreszcie pracujemy z domu i przestaliśmy tracić czas na dojazdy…trudno chyba o lepszy moment na podkręcenie naszej produktywności? Praca w trybie smart musi zobowiązywać.

paweł tkaczyk
Paweł Tkaczyk 

Kwarantanna w tej wizji to nic innego jak chwilowy kryzys, który powinien uruchomić pokłady kreatywności w przedsiębiorcach i pracownikach. Jeśli dobrze wykorzystają ten niełatwy moment, zyskają przewagę nad resztą. CEO światowych korporacji przemawiają do szerszej publiczności za pośrednictwem portalu LinkedIn: dziękują za zaangażowanie pracownikom i zagrzewają do walki z pandemią. W świecie „smart” produktywność, pragnienie rozwoju i kariery muszą okazać się silniejsze niż wirus. Dlatego rozgościliśmy się w cyfrowym świecie i możemy wreszcie możemy wyruszyć na jego podbój…prosto z domu!

Kwarantanna jako obietnica odnowy

Najbardziej dotknięte przez Covid-19 północne Włochy są gospodarczym motorem całego kraju i…wielką świecącą na czerwono plamą na „smogowej” mapie Półwyspu Apenińskiego. W ostatnich dniach ulice stały się nieswojo ciche, zaś powietrze nieswojo…czyste. I choć uczeni nie są zgodni co do przyczyn poprawy jakości powietrza, to w powszechnej opinii brak smogu jest związany właśnie z ogólnokrajową kwarantanną. Czyżby epidemia miała swoje dobre strony?

Oddolne inicjatywy pomocy oraz filantropijne gesty pozwalają spojrzeć na aktualny kryzys z innej perspektywy. W tej perspektywie kwarantanna działa jako wyzwalająca dobro i „uzdrawiająca” wartości.

marcin dorociński
Marcin Dorociński, Instagram

W obliczu trwającego kryzysu, dyskusje dotyczące ekologii oraz zasadności konsumpcjonizmu stały się bardziej aktualne. Kwarantanna jest postrzegana jako pewnego rodzaju oczyszczający „odwyk„, który może skłonić ludzi do głębszej refleksji oraz pewnego rodzaju odnowy. Przez chwilę możemy uwierzyć, że będziemy kupować mniej i mądrzej, zaczniemy częściej pracować z domu i wreszcie pozbędziemy się smogu. „Wybici z rutyny i codziennego pośpiechu zaczniemy zastanawiać się nad ważnymi rzeczami, na które na co dzień nie mamy czasu albo nie chcemy go mieć” (Wysokie Obcasy). Dziś nie wiemy czy intuicja znanej futurolog Li Edelkoort, która określiła pandemię „łaską dla planety” okaże się słuszna. Możemy jednak na ten temat częściej niż dotychczas dyskutować.

Kwarantanna postrzegana jako „obietnica odnowy” pozwala z mniejszą obawą spojrzeć na post-pandemiczny świat i odsunąć od siebie ostrzeżenia zatroskanych ekonomistów. Zostanie w domu ma nas uchronić przed chorobą, więc warto żebyśmy wrócili do „lepszego” i prawdziwie uzdrowionego świata.

Kwarantanna jako wyścig zbrojeń

Wielkie koncerny zaczynają produkować produkty (obecnie) pierwszej potrzeby. Właściciel marki Dior czasowo przeznacza linie produkcyjne perfum do wytwarzania płynów odkażających. Ferrari chce produkować respiratory. Marki odzieżowe szyją maseczki. Ludzie robią zapasy wbrew zapewnieniom polityków o ciągłości dostaw.

W internecie pojawiły się instrukcje samodzielnej produkcji płynu dezynfekującego bądź uszycia maseczki.

maseczka

W mniejszym lub większym stopniu przygotowujemy się na koniec świata. Czas kwarantanny jest momentem zawieszenia: choć nasza codzienność wciąż nosi znamiona normalności, to już zaczęliśmy się obawiać. Boimy się nie tylko choroby, ale i wielkiego kryzysu przepowiadanego przez ekspertów. Kwarantanna jest jedynie zapowiedzią większych problemów, z którymi przyjdzie nam się zmierzyć.

Występuje poczucie, że mamy obowiązek się przygotować, zarówno indywidualnie jak i systemowo. Obliczamy straty i mówimy o pakietach kryzysowych. Politycy i ekonomiści spierają się ile warto wydać aby rozpędzić gospodarkę, kiedy już tylko uwolnimy się od wirusa. „W Polsce o pieniądze podatników ubiegają się już m.in. przedstawiciele sektora gastronomicznego, organizatorzy konferencji, szkoleń i koncertów, branża turystyczna i targowa, przewoźnicy i logistycy.” (Tygodnik Powszechny)

Świat post-pandemiczny może być tylko gorszy niż ten, w którym żyjemy obecnie. Wszystkie dostępne zasoby powinny być przeznaczone na zminimalizowanie zmian i uniknięcie katastrofy.

Semiotyka kwarantanny

Narodowa kwarantanna ma na celu spowolnienie epidemii i ochronę służby zdrowia. Dla niektórych będzie to czas na nadrabianie domowych zaległości, inni potraktują kwarantannę jako zawodowe wyzwanie. Zapewne wszyscy weźmiemy udział w wyścigu zbrojeń: kto dotąd nie zrobił zakupów większych niż zwykle, niech pierwszy rzuci kamieniem! Możemy już teraz zacząć szukać nowej pracy albo na moment uwierzyć, że post-pandemiczny świat będzie lepszym miejscem. Będzie?

 

1 komentarz

Skomentuj

Wprowadź swoje dane lub kliknij jedną z tych ikon, aby się zalogować:

Logo WordPress.com

Komentujesz korzystając z konta WordPress.com. Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie z Twittera

Komentujesz korzystając z konta Twitter. Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie na Facebooku

Komentujesz korzystając z konta Facebook. Wyloguj /  Zmień )

Połączenie z %s

%d blogerów lubi to: